„Atopia”. Pewnie, gdy usłyszałaś od lekarza tę diagnozę, włoski na rękach stanęły Ci dęba. W rzeczywistości nie jest to jednak groźna choroba, a predyspozycja skóry, i nie tylko, do reakcji alergicznych. Podstawowe działania, jakie musisz teraz podjąć, to odpowiednia pielęgnacja suchej skóry. W wielu przypadkach obywa się bez dodatkowego leczenia farmakologicznego.
Atopia to nie choroba
Mówiąc w skrócie, atopia to nieprawidłowa reakcja układu immunologicznego. Jak w większości chorób związanych z układem odpornościowym, również w przy atopii organizm zaczyna wytwarzać zbyt dużą ilość przeciwciał, by nadmiernie bronić się przed wrogiem – w tym przypadku przed alergenami – który tak naprawdę nie jest dla niego groźny lub nie aż tak niebezpieczny, jak sądzi Twój ustrój.
Ponadto nie powinniśmy utożsamiać alergii z atopią. Ta pierwsza to niekiedy ostra i natychmiastowa, a innym razem delikatna i mało uciążliwa reakcja organizmu na konkretny alergen (pyłki, jedzenie, składniki leków czy kosmetyków itd.). Natomiast atopia stanowi samą predyspozycję do reakcji alergicznych, nie jest nakierowana na żaden konkretny alergen, stanowi zatem pojęcie szersze od samej alergii.
Dlaczego dotyczy Cię problem atopii?
Atopia uwarunkowana jest genetycznie, co oznacza, że narażane są na nią przede wszystkim osoby, których choć jeden z rodziców miał problem nadwrażliwością na alergeny. Jeśli zaś atopia dotyczy obojga rodziców, ich dziecko odziedziczy skłonność do alergii niemal na 100%. Zatem z atopią po prostu się rodzimy, a nie nabywamy jej z wiekiem. Możliwe jest natomiast nieujawnienie się objawów atopii w wieku dziecięcym, a dopiero u dorosłego, choć są to sytuacje rzadsze.
Objawy atopii
Atopia nie jest wyłącznie problemem z suchą, łuszczącą się skórą, czyli atopowym zapaleniem skóry (ASZ), choć dotyczy to około 50% przypadków. Atopia może się także pojawić w postaci astmy oskrzelowej, tzw. pokrzywki czy nawet kataru siennego. Dotyczy bowiem nadwrażliwości komórek mających styczność ze światem zewnętrznym – skóry, śluzówek nosa, gardła, oskrzeli, a nawet jelit. Reakcja alergiczna związana z atopią objawia się zazwyczaj w postaci: wysypki, swędzenia, kasztu, nieżytu nosa, ale także duszności, biegunek czy bóli brzucha.
Atopia to przewlekła dolegliwość składająca się z naprzemiennych okresów zaostrzonych objawów i remisji.
Kiedy dochodzi do zaostrzenia objawów?
Na ujawnienie się lub zaostrzenie reakcji alergicznych związanych z atopią mogą mieć wpływ czynniki środowiskowe, na przykład związane ze zmianą pór roku. Alergia atopowa pojawia się, kiedy we krwi wzrośnie stężenie immunoglobuliny E oraz komórki tuczne wytworzą tzw. mediatory (najbardziej znanym jest histamina) – substancje odpowiedzialne za takie reakcje, jak obrzęk, ból czy swędzenie skóry. Może także dojść do powstania stanu zapalnego – mechanizmu obronnego, mającego na celu pozbycie się z ustroju intruza, nawet jeśli tylko imaginowanego. Stan zapalny jest w stanie wywołać reakcje w różnych narządach i częściach ciała. Wówczas mówimy o atopowych: zapaleniu skóry, spojówek czy oskrzeli, pokrzywce, astmie, a także nieżytach nosa albo gardła itd.
Jak się dowiedzieć, czy jesteś atopikiem?
Zdiagnozowanie atopii nie jest trudne, najczęściej wychwytuje się ją już u małych dzieci. Rozpoznanie potwierdza się testami punktowymi: zazwyczaj na przedramię nanosi się płyn z alergenami, a następnie delikatnie nakłuwa się to miejsce i obserwuje reakcję skórną, oraz testami sprawdzającymi stężenie przeciwciał IgE.
bądź na bieżąco!